Laporan Khas Impak Banjir di Malaysia 2024 yang dikeluarkan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM) pada 4 April 2025 bertujuan untuk menilai kerugian dan kerosakan yang ditanggung oleh negara akibat bencana banjir sepanjang tahun 2024. Kajian ini melibatkan semua negeri yang terjejas banjir, dengan tumpuan utama pada negeri-negeri di Pantai Timur dan Selatan, serta kajian kes sosioekonomi pada peringkat daerah. Data yang diperoleh melalui temu bual bersemuka, soal selidik, pemerhatian, dan temubual telefon memberi gambaran yang lebih komprehensif mengenai impak banjir. Selain itu, data juga diperoleh daripada pelbagai agensi kerajaan seperti Agensi Pengurusan Bencana Negara (NADMA), Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM), Kementerian Pendidikan (KPM), Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS), Polis Diraja Malaysia (PDRM), Angkatan Pertahanan Awam Malaysia (APM), dan banyak lagi.
Jumlah keseluruhan kerugian akibat banjir di Malaysia pada tahun 2024 dianggarkan sebanyak RM933.4 juta, berbanding RM755.4 juta pada tahun 2023. Ini bersamaan dengan 0.05% daripada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) nominal, berbanding 0.04% pada tahun sebelumnya. Kerugian terbesar dicatatkan dalam sektor tempat kediaman dengan nilai RM372.2 juta, diikuti dengan kerosakan aset awam dan infrastruktur sebanyak RM303.4 juta serta sektor pertanian yang mencatatkan kerugian RM185.2 juta. Sektor lain yang turut terjejas adalah premis perniagaan yang mencatatkan kerugian RM54.1 juta, kenderaan sebanyak RM17.3 juta, dan sektor pembuatan yang mengalami kerugian paling kecil iaitu RM1.2 juta.
Kelantan, Terengganu, dan Kedah merupakan negeri yang mencatatkan kerugian terbesar akibat banjir. Di Kelantan, jumlah kerugian tempat kediaman tertinggi dicatatkan iaitu sebanyak RM139.0 juta, diikuti Terengganu dengan RM103.1 juta dan Kedah sebanyak RM54.0 juta. Di Kelantan, daerah yang paling terjejas ialah Pasir Mas dengan kerugian berjumlah RM46.2 juta, diikuti Tumpat (RM31.7 juta) dan Kota Bharu (RM19.2 juta). Terengganu pula mencatatkan kerugian tertinggi di daerah Besut sebanyak RM38.4 juta, diikuti Setiu (RM16.1 juta) dan Kemaman (RM14.2 juta). Sementara itu, di Kedah, Kota Setar dan Kubang Pasu masing-masing mencatatkan kerugian RM22.0 juta dan RM9.4 juta, dengan Baling pula mencatatkan kerugian RM6.9 juta.
Selain tempat kediaman, sektor premis perniagaan turut terjejas teruk. Kelantan mencatatkan kerugian premis perniagaan terbesar, iaitu RM27.1 juta, diikuti Terengganu sebanyak RM16.4 juta dan Kedah sebanyak RM4.3 juta. Di Kelantan, Pasir Mas dan Kota Bharu mencatatkan kerugian paling besar, masing-masing sebanyak RM9.8 juta, manakala Tumpat mencatatkan kerugian sebanyak RM5.0 juta. Di Terengganu, Besut mengalami kerugian tertinggi iaitu RM6.4 juta, diikuti Setiu (RM2.9 juta) dan Dungun (RM1.9 juta). Bagi Kedah, Kota Setar mencatatkan kerugian tertinggi sebanyak RM2.8 juta, diikuti Baling dan Pokok Sena yang masing-masing mencatatkan kerugian RM0.8 juta dan RM0.4 juta.
Kerugian kenderaan turut dicatatkan, dengan Terengganu mengalami kerosakan kenderaan tertinggi iaitu RM5.8 juta, diikuti Kelantan sebanyak RM4.0 juta dan Kedah sebanyak RM2.1 juta. Di Terengganu, daerah yang paling terjejas ialah Besut dengan kerugian RM1.4 juta, diikuti Kemaman (RM1.0 juta) dan Dungun (RM0.8 juta). Bagi Kelantan, Tumpat mencatatkan kerugian kenderaan tertinggi berjumlah RM1.8 juta, diikuti Pasir Mas (RM1.0 juta) dan Kota Bharu (RM0.5 juta). Di Kedah, Kota Setar mencatatkan kerugian tertinggi sebanyak RM0.9 juta, diikuti Pokok Sena (RM0.5 juta) dan Baling (RM0.3 juta).
Bagi sektor pembuatan, Kelantan mencatatkan kerugian sebanyak RM1.1 juta, dengan Pasir Mas mengalami impak tertinggi iaitu RM1.0 juta. Pasir Puteh dan Tumpat pula mencatatkan kerugian yang lebih rendah, masing-masing di bawah RM100,000. Walaupun sektor pembuatan mengalami kerugian yang paling kecil, ia tetap menunjukkan impak yang signifikan terhadap ekonomi negara.
Laporan ini juga memaparkan dapatan daripada kajian sosioekonomi yang dijalankan di kalangan mangsa banjir. Dapatan utama menunjukkan bahawa sebanyak 65% mangsa banjir menerima bantuan dalam tempoh 48 jam selepas kejadian banjir. Selain itu, lebih daripada 45% mangsa banjir menyimpan stok keperluan harian bagi memastikan kelangsungan hidup mereka dalam tempoh kecemasan. Sebahagian daripada mangsa, iaitu 17%, turut mencarum insurans untuk perlindungan kewangan sekiranya berlaku kerosakan atau kerugian akibat banjir. Namun, terdapat juga segelintir mangsa (kurang daripada 0.1%) yang memilih untuk tidak mencarum insurans. Di sisi lain, 25% mangsa banjir tidak membuat sebarang persediaan menghadapi bencana, yang boleh meningkatkan risiko kesukaran semasa dan selepas kejadian banjir.
Kajian ini turut menekankan betapa pentingnya usaha untuk memperkukuh daya tahan dan kesiapsiagaan negara dalam menghadapi bencana banjir pada masa hadapan. Oleh itu, langkah untuk memperbaiki sistem pertahanan banjir, meningkatkan kesedaran awam mengenai persediaan bencana, dan mengoptimumkan penggunaan sumber perlu diberi keutamaan. Ini adalah penting untuk memastikan kestabilan ekonomi negara, serta meningkatkan ketahanan komuniti dalam menghadapi bencana yang mungkin berulang di masa depan.
Sebagai tambahan, DOSM turut mengumumkan bahawa mereka akan mempengerusikan Jawatankuasa Sistem Statistik Komuniti ASEAN Ke-15 (ACSS15) pada tahun 2025, dengan tujuan memperkukuh kerjasama statistik di peringkat serantau bagi pembangunan yang mampan. Kerajaan Malaysia juga telah mengisytiharkan 20 Oktober setiap tahun sebagai Hari Statistik Negara (MyStats Day), dengan tema “Statistik Nadi Kehidupan.” Hari Statistik Dunia Keempat pula akan disambut pada 20 Oktober 2025 dengan tema “Driving Change with Quality Statistics and Data for Everyone.” Semua data ini boleh diakses melalui portal OpenDOSM NextGen di https://open.dosm.gov.my, bagi memudahkan analisis dan perancangan di masa hadapan.
